Matrix Organizasyonu Nedir? En Önemli Özellikler

Matris organizasyonu, çalışanların işlevlerini yerine getirmeye devam ederken belirli projelere katıldığı bir işletme yapısıdır. İkili kanallar kullanılır: bir yandan ana hiyerarşi; ve diğer yandan, belirli programlar.

Genel olarak, bu programlar veya portföyler bir şirket tarafından sunulan hizmetleri temsil eder. Müşteriye ve hizmete olan ihtiyaç tanımlandıktan sonra, şirket, gerçekleştirilmesi için farklı bölümlerden gelen personelden oluşan çok disiplinli bir ekip oluşturduğu bir projeye başlar.

Bu tür bir organizasyon, geleneksel organizasyon şemalarında olduğu gibi fonksiyonlara göre gruplandırılmış çalışanların maaş bordrosunun yapısını korur, ancak aynı zamanda onları daha hızlı karşılamak için piyasanın değişim ve taleplerine uyum sağlamaya hazırdır.

Başka bir deyişle, başarılı bir şekilde tamamlanması için projelerin bireysel kontrolünde esneklik ve daha fazla güvenlik avantajları sunar ve ayrıca kuruluş içinde gelişme ve tanıtım için fırsatlar sunar.

Bu uygulama sorumlulukların delegasyonunu, işbirliğini ve bölümlerarası iletişimi, kaynakların ve becerilerin paylaşılmasını ve dinamik bir çalışma ortamını teşvik eder.

Matris organizasyonu, şirketlerin üretim işlemlerini müşterilere daha hızlı yanıt vermeye adapte etmek için 1970'ten sonra popülerlik kazanmıştır.

Bu kararı veren şirketler, hem muhafazakar kurumsal eleştirilerle hem de yapısal modelinin rekabette kopyalanmasıyla, olası finansal istikrarsızlıktan kaçınmak için bu iç yapıyı gizli tutmak için kullandılar.

Sekiz ana özellikleri

1- Projelere dayalı çalışabilme imkanı sağlar.

Bu eleman, geleneksel lineer hiyerarşinin organizasyonel yapılarını muhtemelen modernize eden ve dinamize eden, matrisin esnek ve ikili yapısını doğuran unsurdur. Şirket, bölüm işlevselliğini etkilemeden aynı anda birkaç proje üzerinde çalışıyor olabilir.

Bir projenin doğumunu, farklı bilgi ve becerilere sahip insanlardan oluşan bir çalışma ekibinin oluşturulması izler. Bu ekipman geçicidir ve müşterinin ihtiyaçlarını karşılamak için monte edilir.

Genellikle projenin tamamen veya kısmen gerçekleşmesi için programlanan süre yerine getirilir. Proje tamamlandıktan sonra üyeler başka programlara atanabilir. İşçiler asla kendi orijinal departmanlarına ait olmayı bırakmıyor.

2- Yeteneklerin ve kaynakların dinamizmi

Nitelikli personel ve kaynaklar fonksiyonel departmanlar ve proje ekipleri arasında paylaşılabilir. Bu şekilde, daha verimli ve organizasyon içindeki daha fazla birim için kullanılırlar.

3- İletişim ve serbest bilgi akışı

Matris yapısı, bölüm sınırlarına rağmen çalışanların daha hızlı iletişim kurmasını sağlar. Yani, bilgi hem kurumun hem de tarafların yukarı doğru akar.

Aynı projenin faydalı bilgileri mutlaka ekli değildir; Herkese açık olabilir. Bu bilgi silolarını önler ve organizasyonu bütünleştiren ortak bir çalışma ortamı yaratır.

4- Aynı anda iki yönetim rakamının varlığına izin verir

Her yeni çalışma ekibine, proje sırasında ekip üyelerinin başında görev yapan bir proje yöneticisi atanır. Sorumlu olan bu kişinin işlevleri, her bir bölümün sabit yöneticilerinin önüne geçilmez veya yerleştirilmez.

Böylece, bir çalışanın aynı anda iki patronu olabilir. Bu sistem için çelişki bulunmuyor, her iki başkan arasında yetki dağılımı ve sorumluluk parametrelerinin iyi tanımlanmış olması önemlidir.

5- Gelecekteki yöneticileri geliştirmek

Proje üyelerindeki geçici görevlerin atanması, matris organizasyonunu gelecekteki yöneticilerin eğitimi için mükemmel bir senaryo yapar, çünkü multidisipliner bir çalışma ortamında tanımlamaları daha kolaydır.

6- Sorumlulukların ağırlığı

Proje yöneticisi, belirlenen süre ve bütçe dahilinde projenin tamamlanmasından doğrudan sorumludur. Bu, fonksiyonların yerine getirilmesini sağlamak için güçlü liderlik çağrısı yapar.

Projenin başarısı, kuruluşun hiyerarşisine bakılmaksızın yöneticinin karar vermesine bağlı olacaktır. Bu modalite ayrıca, yapı boyunca belirli bir operasyonel bağımsızlığa yol açan fonksiyon ve süreçleri merkezden uzaklaştırır.

7- Daha hızlı ve daha verimli yanıtlar sunar

Yeni bir proje için disiplinlerarası ekiplerin oluşturulması oldukça hızlı bir şekilde gerçekleşebilir ve programın neredeyse hemen başlaması muhtemeldir.

Projeler, şirketin teklif etmek için kullandığı belirli hizmet ve ürünlere dayanmaktadır; o zaman, personel atama ve işe başlama zamanı minimumdur ve doğrusal bir komut zincirinin bürokratik onayını gerektirmez.

Bu, şirketin pazarın taleplerine hızla adapte olmasını, daha az zamanda tatmin edici kalitede sonuçlar vermesini ve gerektiğinde derhal başka bir projeye başlamasını sağlar.

Bu, paralel olarak gelişen birçok projenin varlığını da sağlar.

8- Bir projenin sonu işin sonu değil

Bir proje kapandığında veya sona erdiğinde, çalışanlar işlerine ait olmayı asla bırakmadığından, şirketin personelin yerini değiştirmesi konusunda endişelenmesi gerekmez. Bu şirket için maliyetleri azaltır.

Bazı şirketlerde, her ekip üyesi için proje başına özel ödeme veya bonus değeri uygulanır, ancak bunlar çalışanın düzenli ücretinden bağımsız olarak ödenen ücretlerdir.

Diğerlerinde, hem sabit iş pozisyonu hem de bir takıma veya projeye atanma, istihdam fonksiyonlarının bir parçasıdır.

Matris organizasyonuna sahip şirketlere örnekler

bağrına basmak

İsviçreli çok uluslu şirket Nestlé dünyanın en büyük gıda üreticisidir ve yıllık 1.1 milyar dolardan fazla satış yapan 29'dan fazla tescilli markaya sahiptir. Bu şirket matris yapısı altında faaliyet göstermektedir.

Nestlé'nin ademi merkeziyetçi organizasyonu, alt kolların üst düzey bağımsızlığa sahip olmasını sağlar.

Büyük stratejik kararlar en üst düzeyde verilmesine rağmen, birçok günlük operasyon yerel birimlere veya bölümlere devredilmektedir.

ABB Grubu (ASEA Brown Boveri)

Bu, otomatik sanayileşme (robotik, elektrik ve elektronik) dalında çok uluslu bir şirkettir ve 1980'lerden bu yana iyi büyümeye izin veren birçok önemli birleşme ve satın alma işlemi gerçekleştirmiştir.

2001 yılında, matris organizasyonu dünya çapındaki faaliyetleri entegre etmek ve İsviçre'deki merkez merkezinden operasyonları merkezileştirmek için tanıtıldı.

Bu başarılı oldu, müşterilere daha fazla yakınlık ve çok daha hızlı ve daha verimli bir karar alma süreci sağladı.

Yapısal matrisi uygulayabilen birkaç büyük şirketten biridir. Faaliyetleri, endüstrinin belirli bir alanına veya ürün kategorisine odaklanan belirli iş birimleri oluşturan dört küresel bölüm halinde düzenlenmiştir.